ماجرای"سکه ۲ ریالی"درشب عملیات فروغ جاویدان چیست؟

ماجرای سکه ۲ریالی شب عملیات فروغ جاویدان

نیمه های شببامداد۳ مرداد ۱۳۶۷ بعداز سخنرانی مسعود ومریم رجوی برای عملیات فروغ جاویدان

 فاصله بین پذیرش قطعنامه( ۲۷ تیرماه ۱۳۶۷) تا آتش بس(۲۹ مردادماه ۱۳۶۷) که حدود یک ماه بود، سازمان منافقین و همه دنیا مجددا بسیج شدند،یک جنگ تمام عیار(فروغ جاویدان)باحمایت ارتش عراق آغازکردند

منیژه حبشی (ایران پرورش) می گوید:در آن شب فضای قرارگاه اشرف عجیب است. همه از شوق بازگشت و رسیدن به تهران و دیدار خانواده‌ها حرف میزنند و در این میان چندین هم به جستجوی چند «سکه ۲ ریالی» است که در تمام این سال‌ها با خود حفظ کرده اند که بلافاصله بعد از بازگشت به تهران به خانواده‌هایشان تلفن کنند.

البته  می‌گویند: امیدواریم سکه ۲ریالی دستگاه‌ها(تلفن عمومی تهران) عوض نشده باشند.

جشن پیروزی  «میدان آزادی» تهران

کار آخر شب نفرات، بستن کوله پشتی هاست. به همه ن سازمان گفته شده که روسری های قرمز خود را که در مراسم رسمی به سر میکنند، در کوله پشتی هایشان بگذارند، تا «در میدان آزادی همه با روسری قرمز حاضر شوند».

مسعودرجوی درآن شب خطاب به یکی ازفرماندهای عملیات گفت:محمود! وقتی که تهران را گرفتی، در خیابان طالقانی به ساختمان بنیاد علوی می‌روی. در طبقه پنجم آنجا اتاقی است که روزی اتاق من و اشرف و موسی بوده است. سلام من را به ساکنین آنجا می‌رسانی و اگر مردم آنجا بودند جای دیگری را به آنها بده چون ما را بعد از انقلاب به‌زور از آنجا بیرون کردند. آن اتاق را برای من نگه دار تا وقتی که به تهران آمدم در آنجا مستقر شوم./(محمود عطایی فرمانده محور تهران)

سکه ۲ریالی(دوزاری)، تلفن همگانی

مشتریان این باجه،گاه باید در صفهای طولانی می ایستادند و در همین حال،کسی که داخل باجه ایستاده بود و برای شنیده نشدن حرفهایش در را هم می بست، علاوه برآنکه گرمای داخل کابین را تحمل می کرد، از ضربه های مکرر به شیشه باجه هم در امان نبود. آنهایی که در صف ایستاده بودند، عجله داشتن شان را با چشم غره رفتن و گاهی ضربه زدن با سکه ای که در دست داشتند نشان می دادند. سکه ای که باید توی تلفن می انداختند و ارتباط برقرار می شد.

​

این اصطلاح فراوان شنیده می شد که:«پولم را خورد». معنی این جمله آن بود که تلفن بدون اینکه ارتباط را برقرار کند سکه را بلعیده . گاهی بعضی مشتریان برای پس گرفتن پولشان با مشت به جان تلفن می افتادند تا سکه شان را پس بگیرند. بعضا این مشتها کارساز هم بود.

​

این اواخر، برای برقراری ارتباط باید از سکه های ۵۰ریالی استفاده می شد، اما پیش از آن، سکه های ۱۰ و ۵ریالی برای یک مکالمه کافی بود. با این حال نخستین تلفنهای همگانی سکه ۲ریالی - یا اصطلاحا - دوزاری طلب می کرد. این سکه های دوریالی یا دوزاری دستمایه یک ضرب المثل شده بود. وقتی به کسی می گفتند:«دو زاری ت افتاد؟» اشاره به یک رخداد فنی در تلفن همگانی داشت. یعنی وقتی کسی سکه را داخل تلفن می انداخت صدای بوق را می شنیدو شماره گیری می کرد. وقتی طرف مقابل گوشی را برمی داشت دو ریالی از قسمتی که در آن جای گرفته بود،می افتاد توی صندوق خاص . بنا بر این«دو زاری ت افتاد؟» یعنی (ارتباط برقرار شد؟) و به طور عامیانه تر یعنی:«متوجه شدی؟»

نسل بعدی تلفنهای همگانی کارتی شد.